Читать онлайн «Наскрозь»

Автор Владимир Некляев

Уладзімір Някляеў

Наскрозь

© Камунікат. org

Лінія лёсу

Космас

1

Народжаныя на зямлі

Лазначаны знакам нябёсаў.

Мы тут проста гнёзды звілі,

Забыўшыся, хто мы былі,

Мы тут наняліся ў матросы,

У дойліды і ў кавалі —

I зведаўшы працу зямлі,

Успомнілі прагу нябёсаў.

2

Аднойчы, прачнуўшыся ўночы,

Ты ўспомніш, што ўмееш лятаць,

I стане наіўныя вочы

Халодная бездань смактаць.

I зманлівай згадкай быцця

Цябе працягне аж да поту,—

I ўласнае станеш дзіця

Вучыць не хадзе, а палёту.

Хадок

Уладзіміру Караткевічу

Біклага, кульба, торба на плячах—

Па нашым часе

выгляд маскарадны.

Нікому і ні ў чым непадуладны

Хадок ідзе, таму што выбраў

Шлях.

3 дубровы ў бор, з нізіны на грудок

Ідзе хадок,—

а бэйбусы, барыгі

Крычаць: "Гэй ты! Дзе крыж твой?

Дзе вярыгі?"

Хадок ідзе. Таму што ён

Хадок.

Ён выбраў шлях — і ўжо не зверне ўбок

Ад ісціны, вядомае спрадвеку:

Амаль усё, што трэба чалавеку —

Скарынка хлеба ды вады глыток,

Амаль усё. Амаль, амаль, амаль...

Але не ўсё — калі камяк у горле,

Не ўсе, не ўсё — калі душу агорне

Па незабыўным непазбыўны жаль.

Па кім? Па чым? Ці не па ўсіх і ўсім:

Па наласах тых, што на ўзмежку поля,

Па тым – што праўда, і па тым – што воля,

Па самым любым, самым дарагім,

Па ўсіх, па ўсім — да слёз, да слёз, да слёз,

Па самым крэўным у чужынным свеце,

Што княжым ветрам прашуміць у вецці

Заслаўскіх сосен, полацкіх бяроз

Ці паляўнічым рогам прагудзе

Ля Турава — і адгукнецца ў Крэве...

Хай шлях кружны, нібыта кольцы ў дрэве,

Бясконцы шлях. Але хадок

Ідзе.

Усё сваё з сабой нясе... Яму

Таго даволі — больш, чым неабходна,

Каб зратаваць сасмяглых і галодных,

Каго? — яму вядома аднаму,

Ідзе хадок.

Над ім дажджыць, сняжыць,

Яму не выйсці з гэтай кругаверці:

Ён ведае так мала, каб памерці.

І гэтак многа ведае, каб жыць.

Лінія лёсу

Аэранаўтыкі законы

Найпростыя:

бяры

і клей...

I ўзвіўся над крутым адхонам

Размаляваны пад дракона

Паветраны

Лятучы

Змей!

Неспадзяваны

Шлях крылаты,

Зямны

непрадказальны шлях:

Да вышыні, струной напятай,

Уніз

па ямах,

камянях,

Дзядоўніку набіўшы ў пяты...

I захаплення крык! I страх!

О не ўпадзі, мой лёс,

узняты

Драконам аб шасці хвастах!

У вёскі ўсёй навідавоку

Лунае ён, вогненнабокі,

Рве суравую нітку з рук.

Рубцом

смыліць далонь пякуча,—

Вышэй,

Вышэй,

мой змей лятучы,

За кругам круг,

За кругам круг!

... Супроць нябёс — зямля сырая,

І лёс — кругамі праз агонь.

Трываю. Вышыню трымаю,

Балюча нітка суравая

Ўрасла ў далонь.

На памяць

Партызанскага лагера

Трохі пажоўклае фота...

Вынаходніцтву Дагера

Дзякуй ад шостае роты!

Ад яе камандзіра,

Русачубага, першага справа.

На дзевяты дзень міру

Ён загіне пад Прагай.

Побач — справа другая —

Дарагая яго, сувязная

Застанецца жывая...

Ды ніхто шчэ пра гэта не знае.

I народзіцца сын.

Русачубы.

Ваенным пілотам

Ён праз трыццаць адзін

Год

сустрэнецца з шостаю ротай.

Парадзелай, ссівелай,

Адно і багатай —

на страты...

Стане злева

I будзе глядзець вінавата.

Рота ахне суладна,

Памяць роту ажно захістае:

"Гэткі ж стройны і ладны!

Толькі роты яму не хапае... "

Рота вырашыць справу

Як належыць:

Без музыкі доўгай

Загадае стаць справа,

Першым справа —

па праву і доўгу.

I саступяць гады,

Ажыве і паўторыцца фота:

Камандзір малады...

3 ім ягоная

Шостая рота.