Читать онлайн «Паварот на лета»

Автор Нина Матяш

Ніна Мацяш

Паварот на лета

Падрыхтаванае на падставе: Мацяш Н. Паварот на лета: Вершы, паэмы. — Мн. : Маст. літ. , 1986. — 158 с. : іл. — (Б-ка беларус. паэзіі).

* * *

Лёс мой,

лёс мой — цяжкі колас,

часам — цяжкі камень...

Мне люляць цябе да скону

кволымі рукамі.

Мне з табою

быць сам-насам

і несці у людзі

то ў кароне промняў ясных

ды ў пчаліным гудзе,

то шукаць табе ратунку

ад навалы чорнай.

Час падлічвае рахункі,

мелюць часу жорны.

Думкі, крокі,

гнеў і радасць, —

будзе хлеб ці ўдалы?

Не скрывіць душой ні разу —

гэта шмат ці мала?

І любіць ажно да болю,

як матулін голас,

Беларусь — і сонца, й долю...

Лёс мой,

цяжкі колас!

1970

АГОНЬ УНАЧЫ

Няма святла.

Відаць, абрыў на лініі —

Вятрыска ж круціць, нібы ашалеў.

Прыклала ноч свае далоні сінія

Да шыб, дрыжачых пад гундосы спеў.

А мне — утульна, нечакана хораша,

Прыціхшы, слухаць буру і сябе,

Ступаць за думкай без шчымлівай горычы,

Як аратай за плугам пры сяўбе.

Ды раптам сэрца працяло трывожнае:

А што, калі з дарогі хто зблудзіў

Ці проста страшна стала падарожнаму,

Што ў непагадзі ён зусім адзін?. .

Асмалак свечкі леташняй каляднае

Шукаю ў скрынцы вобмацкам хутчэй —

І вось ужо з акна майго выглядвае

Скупы агеньчык, добры гном начэй!

Шыбуй сюды, знявераны і стомлены!

Тут рук сяброўскіх шчырае цяпло.

І падалося мне:

сам шквал надломлены

Быў гэтым кволым, прызыўным святлом.

Калі ў сваёй дарозе, часам здрадлівай,

Згублю з-пад ног збалелых цвёрды грунт,

Я так хацела б, каб і мне здагадліва

Агеньчык нечае душы спагадлівай

Выратавальна ў вочы зазірнуў.

1967

НАДЗЕЯ

Цябе разгубленасць

катавала,

Ты спатыкалася,

ды ўставала.

Цябе паліла

агнём няўдачы,

А гы па прыску

ішла гарачым.

Канала ты

на кастрах адчаю,

Ды зноўку з попелу —

жывая!

Даўно б згібела

без цябе я,

Мой добры Фенікс,

мая надзея.

1967

АМО ТЕ

«АМО ТЕ, АМА МЕ, FIDES IMMORTALES» —

«Кахаю цябе, кахай мяне,

вернасць бяссмертна», —

пісалі старажытныя рымляне

на заручальных пярсцёнках.

З Рыма, з даўніх-давён,

Праз стагоддзі-вякі,

У абрадавым звоне крыштальным

Прыкаціуся пярсцёнак

Да жаночай рукі,

Прыкаціўся пярсцёнак

Да мужчынскай рукі, —

АМО ТЕ,

АМА МЕ,

FIDES IMMORTALES.

Блаславіў Гіменей,

Абяцаў Гіменей

Сонца, шчасце раскрыленых даляў.

І выстукваюць сэрцы

У цябе і ў мяне:

АМО ТЕ,

АМА МЕ,

FIDES IMMORTALES.

Па жыцці не прайсці,

Каб не зведаць бяды.

Нам бы ж толькі пярсцёнкі шапталі

Праз вясну і праз слоту,

Праз сівыя гады:

АМО ТЕ,

АМА МЕ,

FIDES IMMORTALES.

1968

РАСЧАРАВАННЕ

Расчараванне — як абвал.

Хіба ўгадаеш гэта ліха?

Уцёк каменьчык з-пад нагі,

За ім знянацку і другі,

Чацвёрты, восьмы... Шчэ імгненне —

І вось пад кручу ужо, уніз,

Лавіна груку і камення!

Галёкне рэха ў катлавіне,

Заб'ецца спуду ў стромах сініх,

І раптам стане ціха-ціха...

Расчараванне — як абвал.

1969

* * *

Памяці Леаніда Якубовіча

Я — камень, кінуты ў раку.

Кругі, расходзяцца кругі,

Усё шырэй, шырэй, здаецца.

Ды раптам зыркне бліскавіца,

І ўжо не вочы ўбачаць — сэрца:

Усё шчыльней, шчыльней кругі...

1970

ЖЫЛА-БЫЛА РАКА

«Не адгаворвайце, — рака прасіла

Сваіх разумных, асцярожных сёстраў. —

Я маю знаць, што там, за гэтым лесам.

Я толькі гляну і назад вярнуся».

А за дубровай стэп ляжаў асмяглы,