Читать онлайн «Сновидения и творческий подход к решению проблем»

Стенли Криппнер и Джозеф Диллард Сновидения и творческий подход к решению проблем Серия "Тексты Трансперсональной Психологии" Издательство Трансперсонального Института Москва 1997. ISBN 5—88389—027—X До сих пор сновидениями пренебрегают как источником знания, несмотря на то что практически любой человек почти каждую ночь видит сны, которые могут расширить возможности его личностного роста, социального взаимодействия и профессионального успеха. Примеры из истории научных открытий, изобретений, из деловой жизни, искусства и спорта демонстрируют, как творчески мыслящие люди использовали озарения, пришедшие к ним во сне. Эта книга является первой книгой, сосредоточенной на использовании сновидений для творческого решения проблем. В ней дается обзор многочисленных исследований и предлагается ряд специальных упражнений по использованию сновидений для активизации творче- ского процесса. Примеры из истории научных открытий, изобретений, из деловой жизни, искуства и спорта демонстрируют, как творчески мыслящие люди исполь- зовали озарения, пришедшие к ним во сне. МЕЖДУНАРОДНЫЙ ИЗДАТЕЛЬСКИЙ ПРОЕКТ Психология. Антропология. Искусство Редакционный совет: Лариса Виленская (США) Арнольд Минделл (США) Бронислав Виногродский (Россия) Эми Минделл (США) Андрей Гостев (Россия) Валерий Подорога (Россия) Станислав Гроф (США) Джон Ровен (Великобритания) Павел Гуревич (Россия) Аркадий Ровнер (Россия - США) Двайт Джуди (США) Михаил Рыклин (Россия) Владимир Козлов (Россия) Тыну Сойдла (Россия) Стенли Криппнер (США) Дмитрий Спивак (Россия) Леонид Кроль (Россия) Чарлз Тарт (США) Владимир Майков (Россия) Евгений Файдыш (Россия) Яков Маршак (Россия) Вячеслав Цапкин (Россия) СТЕНЛИ КРИППНЕР — профессор института Сэйбрук и Калифорнийского инсти- тута интегральных исследований, вице-президент Международной ассоциации по ис- следованию сновидений. Автор книг в области гуманистической и трансперсональной психологии, а также парапсихологии и исследования целительства. Среди его книг "Human possibilities: Mind research in the USSR and Eastern Europe'' (1980); "Personal my- thology" (1988, совместно с Д. Фейн-штейном); "Spiritual dimensions of healing" (1992, совместно П. Уэлчем). ДЖОЗЕФ ДИЛЛАРД — исследователь сновидений и измененых состояний созна- ния. Автор книги "Dreamworking" (1988, совместно с С. Криппнером). СОДЕРЖАНИЕ Глава I Такая вещь, как сны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4 Образы и символы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 5 Творческий процесс... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7 Сновидения и Zeitgeist ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 11 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 13 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 14 ГЛАВА II О СНОВИДЕНИЯХ И СУДЬБЕ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 15 Сновидения и военные решения ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 15 Сновидения: активация и синтез... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 19 Воззрения Глоубса... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24 Генератор сновидений... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 31 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 31 ГЛАВА III Выразительный символ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 33 Фрейд, Адлер и Юнг... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 35 Быстрые движения глаз... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 38 Адаптивные функции сновидений... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 42 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 45 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 45 ГЛАВА IV Манера жить, манера видеть сны... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 47 Анализ содержания сновидений ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 49 Два лика Януса... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 51 Эмоции во сне и в состоянии бодрствования ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 54 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 56 Упражнения:... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 56 ГЛАВА V Видения сумеречной зоны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 57 Интуитивная функция ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 59 Интуиция и резерв информации... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 62 Сумеречные состояния и интуиция ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 64 Помощь интуиции ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 66 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 67 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 68 ГЛАВА VI Ночные визиты... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 69 Психологические исследования ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 70 Конвергентное и дивергентное продуцирование ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 72 Распознавание паттернов ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 74 Аномалии в решении проблем ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 76 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 80 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 80 ГЛАВА VII Метафоры в движении ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 81 Воздействие метафор ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 82 Тень знает ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 85 Новые жизненные пути ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 87 Шаманские сновидения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 89  Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 92 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 92 ГЛАВА VIII Преграды творчеству ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 93 Стратегии самообмана ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 94 Личный миф и работа со сновидениями ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 96 Старые мифы и контрмифы... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 98 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 103 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 103 ГЛАВА IX УЖАС В НОЧИ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 104 Ночные кошмары и ночные страхи ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 105 "Угнетатели" и "угнетаемые" ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 109 Ясность против неопределенности ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 111 Спонтанность против практицизма ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 113 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 115 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 116 ГЛАВА X Сновидения духа ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 117 Сновидения и религия ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 117 Сновидения и религиозные конфликты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 119 Положительные и отрицательные проекции ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 120 Этика созидания... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 122 Сценарий и сцена... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 125 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 128 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 128 ГЛАВА XI Решение проблем: вынашивание и осознаваемые сновидения ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 129 Подготовка к прорыву... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 130 Внушение перед сном и управление образами... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 134 Осознаваемое сновидение... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 137 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 141 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 141 ГЛАВА XII Собирая части в целое... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 142 Недооценка и переоценка ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 143 Разум мозга и мозг разума ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 146 Шаг за шагом... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 148 Постмодернизм, компьютеры и работа со сновидениями... ... ... ... ... 152 Постмодернизм отбрасывает скепсис... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 154 Резюме... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 156 Упражнения... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 156 ГЛОССАРИЙ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 157 БИБЛИОГРАФИЯ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 159  ГЛАВА I ТАКАЯ ВЕЩЬ, КАК СНЫ Сновидения правдиво истол- ковывают наши склонности, но для того, чтобы в них разобраться и смочь их понять, требуется искус- ство.