Читать онлайн «Золотые страницы русской культуры»

РУССКИЙ ЯЗЫ К С М АМ ОЙ В . М . Соловьев шжшшйз Выпуск 1 Книга по чтению для детей соотечественников, проживающих за рубежом 2-е издание, стереотипное ЕЯ РУССКИЙ я з ы к КУРСЫ МОСКВА 2007 УДК 808. 2(075. 8)-054. 6 Б Б К 81. 2 Рус-923 С60 Художник В. Г. Алексеев Руководители проекта: д-р филол. наук В. В. Воробьев, канд. пед. наук С. Ю. Ремизова Соловьев В . М . С60 Золотые страницы русской культуры. Выпуск 1. — 2-е изд. , сте­ реотип. — М. : Рус. яз. Курсы, 2007. —136 с. , ил. (Серия «Русский язы к с мамой») ISBN 978-5-88337-008-2 Сказки и былины, наиболее известные литературные произведения, памятники ис­ кусства Древней Руси и России — такой материал найдёт юный читатель в первом выпуске этой книги. Как подсказывает название, речь здесь пойдёт о деятелях русской культуры первой величины и их наиболее значимых творениях, вошедших в число мировых шедевров. Книга состоит из небольших занимательных рассказов и рассчитана на детей-под- ростков, живущих за границей, в семьях которых один из родителей — русскоговорящий. Ребёнок при необходимости будет иметь возможность уточнить какие-то понятия, выра­ жения, спросить о судьбе упоминаемых в рассказах людей, узнать значение того или иного неизвестного слова. Кроме того, книга может использоваться в школах, где русский язык изучается как иностранный. При подготовке книги автор не стремился объять необъятное. Он видел свою задачу в том, чтобы дать представление о богатстве, самобытности, разнообразии мира русской культуры, обозначить её связь с культурой других стран и народов. Тексты рассказов изначально задуманы таким образом, чтобы с их помощью пробу­ дить в юном читателе эмоции, стимулировать чувство национальной гордости за свои рус­ ские корни, приумножить познавательный интерес к России и всему русскому, приобщить к замечательному культурному наследию страны. © Издательство «Русский язык». Курсы, 2003 Репродуцирование (воспроизведение лю­ бым способом данного издания) без догово- 1БВЫ 978-5-88337-008-2 ра с издательством запрещается. Содержание К читателю ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6 Кому предназначена эта книга? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 7 Светлая зе м л я ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 8 Мифы древних славян ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9 П ерун... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9 Велес ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 10 Даждьбог... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 10 Мать-сыра з е м л я ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11 Леший ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11 Злой див ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 12 Водяной... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 12 Домовой ___ : ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12 Древний обычай ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13 Масленица ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 14 У лукоморья дуб зелёны й... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 15 Крестьянин и в о д ян о й ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 17 Кукушка ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 19 Ласточка ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20 Повесть временных лет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21 Рассказ о смерти князя О л ега... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22 Песнь о вещем Олеге ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 23 Умеете ли вы л етать ? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 27 Сосуд с надписью ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 27 Праздник славянской письменности ... ... ... ... ... ... ... ... 28 Русский алфавит ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 29 Памятник «Тысячелетие России»... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 31 Былины ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33 Три богатыря ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 34 Илья М уромец... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 34 Добрыня Н икитич... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 35 Алёша П оп ови ч ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 35 Михайлушка... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 35 Илья Муромец и К али н -ц арь... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 37 Добрыня и З м ей ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 39 Алёша Попович и Тугарин... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 39 Михайло Данилович (Михайлушка) ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 40 Илья М уромец... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 41 3  Что за прелесть эти сказки! ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 44 Ж или-были... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 44 Иван да М ар ь я ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 45 Злые с и л ы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 46 Манная к а ш а ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 46 Торжествует справедливость... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 47 Хвастунишка колобок ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 47 Чудеса и небы лицы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 48 Люди и звери ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 49 Лиса и р а к ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 51 Пузырь, соломинка и лапоть... ... ... ... ... ... ... ... 52 Хрустальная г о р а ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 52 Докучные с к а з к и ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 55 София К иевская... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 57 Первая библиотека... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 58 Анна Я рославна... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 58 Хитрецы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 59 София Новгородская ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 60 Строгость и простота ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 61 «Слово о полку Игореве»... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 62 Золотое с л о в о ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 63 Не пристало ли нам, братья (отрывок из «Слова») . . 63 Случайная н ах о д к а ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 65 Я рославна... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 66 Плач Ярославны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 67 Вторая жизнь «Слова» ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 69 Владимиро-Суздальская Русь ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 71 Города-заповедники ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 72 В честь Богородицы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 72 Храм Покрова на Нерли ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 73 Берестяные грамоты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 76 Рыба — дело надёж ное... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 76 Учись — не л ен и сь!... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 77 У Сильвестра ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 78 Я — зверь... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 79 Привет от Онфима ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 81 Сергий Радонежский ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . . 83 Учитель и наставник... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 83 Не всякому помож ет... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 85 Монастырь (стихотворение А. Н.