Читать онлайн «Жураўліная пара»

Автор Геннадий Буравкин

Генадзь Бураўкін

Жураўліная пара

Вершы канца стагоддзя

Мінск 2004

***

О, як я хацеў бы

Скласці шчасцю оду,

Каб не мой панылы,

Непазбыўны одум!

Як бы я прыгожа

Поўніў струны звонам,

Каб не сумны клспат

Пра свой хлеб надзённы!

Як бы ўсім на свеце

Быў я даспадобы,

Каб не крыўда ў сэрцы

На свой лес нядобры!

О, які я быў бы

Дужы і раскуты,

Каб пазбыўся страху

Мой народ пакутны!

А пакуль не прыйдзе

Шчасце навасёлам,

Неяк пацярпіце

Спеў мой невясёлы...

***

Вечны клопат.

Вечная трывога.

Вечныя пытанні да сябе.

Вечная вясковая дарога.

Вечная задуха на сяўбе.

Вечны страх.

I вечная спакуса.

Вечны дух жытнёвы на жніве.

Вечная пакута беларуса.

Вечны Млечны Шлях у сіняве.

Вечны пошук.

Вечнае сумненне.

Вечны сон пакорнага раба.

Вечны сум.

I вечнае маленне.

Вечная за ўладу барацьба.

Вечнае старых лясоў дыханне.

Вечная калоссяў гамана.

Вечны боль.

І вечнае каханне.

Перад Богам вечная віна...

... I аднойчы

Трошкі недарэчна

У бацькоў спытаецца дзідя:

— Што, і сапраўды ўсё гэга вечна

Да канца нявечнага жыцця?

***

Ці збылося ўсё, ці  не збылося,

Ведае пра гэта тслькі Бог.

Нікне паламанае калоссе

Ля старых раз'езджаных дарог.

Што яго так злосна паламала —

Навальніца,

Вецер

Ці бяда?

Гэта ўсё людзей цікавіць мала.

Ім чужога жыта не шкада.

Хутка завіруха загалосіць,

Шэранню засцеле ўсё вакол...

Сыплецца з пажухлага калосся

Зерне пераспелае на дол...

Сірацее лапік недажаты

Ля старых раз'езджаных дарог.

I ці ўзыдуць тут вясной зярняты,

Ведае наперад толькі Бог...

***

Калі твая дарога ўніз збягае

I зарастае маладой травой,

Прысядзь на цёплы верас каля гаю,

Паслухай жураўля над галавой.

Зірні на ліст бярозавы зялёны,

Духмяны вецер вуснамі крані —

I праясніцца твой пагляд замглёны

Ад чыстага блакіту ў вышыні.

I ціха клікне васількамі ніва

Яшчэ адной сцяжынкаю прайсці.

I зразумееш проста і шчасліва:

Не ўсім і гэта выпала ў жыцці.

***

Іду да вершаў пешшу

Між красак і камлёў,

Нагледзецца паспеўшы

На слонак і чмялёў,

Глынуўшы ўсмак азону

Дажджоў і навальніц,

Наслухаўшыся звону

Рачулак і крыніц.

Ступаю асцярожна

I ціхну —

Балазе

Тўт намаўчацца можна

На мяккай дзеразе.

Губляецца дарога

То ў вербах,

То ўтрысці...

Хто ведае,

Як доўга

Да вершаў мне ісці?. .

***

Куды б толькі ты ні пайшоў,

Сустрэне прырода жывая:

Бясконцы шнурок мурашоў

Са сцежкаю сцежку сшывае;

Разважлівы хітры павук

Свой нерат пляце штохвіліны;

Як доктар пушчанскіх навук

Выстуквае дзяцел хваіны;

За колкім ажынным кустом

Сарока падскоквае вёртка;

3 распушаным рыжым хвастом

Між сосен мільгае вавёрка;

Кузюркі кішаць у траве;

Цікуюць буслы за вужамі...

Усё, што жывое, —

Жыве,

Цябе быццам не заўважае.

Не стой жа нядбайна адзін —

3 усімі ў суседстве і згодзе

I ты сабе мудра знайдзі

Занятак і месца ў прыродзе...

***

Упоперак

I ўдоўж

Ідзе асенні дождж,

Усё імілою шэрай зацягнула. .

Ужо няма ані

Лагоднай цеплыні,

Пагодлівае лета прамінула.

Няма ў цішы лясоў

Птушыных галасоў,

Раскіслая дарога сірацее.

Зляцелі журавы,

Чарнеюць паплавы,

I кожны дзень паволі карацее.

Над вымаклым галлём

У садзе за вуглом

Скуголіць вецер на шчымлівай ноце...

Прыходзіць і да нас

Несамавіты час

Падумаць на джыццём у адзіноце...

***

У дні няшчасцяў і згрызот,

Калі адчай душу дратуе,

Калі не верыш і ў народ,